اولویت‌بندی سیل‌خیزی واحدهای هیدرولوژیک مطالعۀ موردی: حوضۀ آبریز پل شاه

Authors

  • آرش آذری استادیار مهندسی آب، گروه مهندسی آب، دانشکده علوم و مهندسی کشاورزی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران
  • بهاره اعظمی بابانی دانش‌‌آموختۀ کارشناسی ارشدژئومورفولوژی، گروه محیط زیست، دانشکدۀ منابع طبیعی دریا،دانشگاه علوم و فنون دریایی‌خرمشهر، خرمشهر، ایران
  • مهدی مومی پور استادیار ژئومورفولوژی، گروه محیط زیست، دانشکدۀ منابع طبیعی دریا، دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر، خرمشهر، ایران
Abstract:

تعیین پتانسیل سیل‌خیزی حوضه‌های آبخیز و اولویت‌بندی زیرحوضه‌ها، یکی از مهم‌ترین اقدامات در مطالعات آمایش سرزمین محسوب می‌شود. در تحقیق حاضر اولویت‌بندی پتانسیل سیل‌خیزی زیرحوضه‌ها در آبخیز پل‌شاه در استان کرمانشاه انجام شد. بدین منظور ابتدا داده‌ها و لایه‌های مختلف از قبیل کاربری اراضی، اقلیم و هیدروگراف سیلاب و بارش متناظر منطقه مطالعاتی تهیه گردید. سپس با کنترل داده‌های متناظر بارش و سیلاب، دو رویداد در مرحله واسنجی (22/08/1391 و 06/09/1391) و یک رویداد در مرحله اعتبارسنجی (20/12/92) بکار گرفته شدند. به‌منظور شبیه‌سازی بارش-رواناب از روش SCS و برای تعیین تلفات اولیه از روش شماره منحنی از نرم‌افزار HEC-HMS استفاده شد. ارزیابی مدل با ضریب ناش-ساتکلیف انجام شد. همچنین به‌منظور تعیین بارش طرح، از توزیع‌های آماری در نرم‌افزار SMADA در دوره آماری 1377-1394 استفاده گردید. نتایج نشان داد ضریب کارایی مدل بعد از واسنجی برای هر دو رویداد مثبت بوده و به 872/0 و 173/0 ارتقاء یافته‌اند. همچنین درصد خطای دبی اوج نیز صفر شد. در مرحله اعتبارسنجی بر اساس میانگین مقادیر اصلاح‌شده شماره منحنی و تلفات اولیه نیز، ضریب کارایی برابر 336/0 و خطای دبی اوج، 8 درصد شد که دقت و صحت مدل‌سازی به اثبات رسید. در بررسی پتانسیل سیل‌خیزی مشخص شد که بارش طرح با مقدار 93 میلی‌متر قادر است سیلابی با دبی اوج m3/s 200 در خروجی حوضه ایجاد نماید. با بررسی سهم مشارکت زیرحوضه‌ها مشخص شد که زیرحوضه‌های خروجی به دلیل وضعیت زمین‌شناسی و پوشش، پتانسیل سیل‌خیزی بیشتری داشته و زیرحوضه‌های بالادست سیل‌خیزی کمتری دارند

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

ارزیابی نقشۀ حساسیت نسبت به فرسایش بر اساس روش تصمیم‌گیری درختی (مطالعۀ موردی: حوضۀ آبریز سمنان)

امروزه، فرسایش خاک به یکی از بزرگ‌ترین معضل‌های کشور به‌ویژه در نواحی خشک و نیمه‌خشک از‌جمله سمنان تبدیل شده است. روش‌های مطالعه و ارزیابی متنوعی برای محاسبۀ فرسایش خاک و مقابله با آن وجود دارند و بکارگیری روشی سریع و مقرون‌به‌صرفه برای ارزیابی مناطق مستعد به فرسایش به‌منظور توصیف و پایش فرایند کنترل فرسایش ضروری و حیاتی است. در مطالعۀ حاضر، یکی از روش‌های سنجش از دور برای توصیف شیوۀ توزیع تعدا...

full text

بررسی تأثیر تغییرات اقلیمی بر تغییرات رواناب سطحی (مطالعۀ موردی: حوضۀ آبریز دریاچۀ ارومیه)

تغییرات اقلیمی مهم­ترین معضل کرۀ زمین در سدۀ حاضر است. بنابراین ارزیابی و پیش‌بینی این تغییرات در آینده به‌دلیل آثار سوء آن بر منابع آبی و همچنین تأثیرات زیست‌محیطی، اقتصادی و اجتماعی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. ازاین‌رو در پژوهش حاضر، تأثیر تغییرات اقلیمی بر تغییرات رواناب سطحی حوضۀ آبریز دریاچۀ ارومیه تحت سناریوهای­ A1B، A2 و B1 با کاربست مدل گردش عمومی HadCM3 و مدل مفهومی بارش- رواناب IHA...

full text

کاربرد تئوری کوپلا جهت ارزیابی عملکرد مدل هیدرولوژیکی IHACRES (مطالعۀ موردی: حوضۀ آبریز طالقان)

شرط اصلی استفاده از یک مدل هیدرولوژیک در یک حوضۀ آبخیز، ارزیابی عملکرد آن مدل است. در تمام معیارهای معمول در هیدرولوژی از جمله ضریب ناش- ساتکلیف (E)، ضریب همبستگی (R)، مجذور میانگین مربعات خطا (RMSE) و شاخص تطابق (d) به مقایسۀ خروجی مدل با داده‌های مشاهده‌ای پرداخته می‌شود و از توزیع احتمالاتی خروجی مدل و رابطۀ آن با توزیع مقادیر ورودی غفلت می‌شود. این مسئله به‌ویژه زمانی که هدف، استفاده از خرو...

full text

مدل‌سازی جامدات محلول با استفاده از روش‌های هیبریدی محاسبات نرم (مطالعۀ موردی: حوضۀ آبریز نازلوچای)

رودخانه‏ها اهمیت بسیار زیادی در تأمین آب آشامیدنی و کشاورزی دارند. در این مطالعه، قابلیت روش‏‏های منفرد و هیبریدی‌ـ موجکی شبکه‏های عصبی، سامانۀ استنتاجی عصبی‌ـ فازی تطبیقی و برنامه‏ریزی بیان ژن برای مدل‌سازی میزان جامدات محلول حوضۀ آبریز نازلوچای ارزیابی شدند. به این منظور از داده‏های کیفیت آب با طول دورۀ آماری 19 ساله (1372-1390)، چهار ایستگاه هیدرومتری واقع در حوضۀ آبریز نازلوچای استفاده شد. ...

full text

تعیین میزان مشارکت واحدهای هیدرولوژیک در سیلاب کل حوضه آبریز رودخانه خرسان

This research is aimed to determine the contribution of sub-basins flow to total watershed flood in Khersan river basin located in Kohkilooyeh and Boyer Ahmad province. To do this, the rainfall-runoff model HEC-HMS was used to simulate peak runoff values for 11 sub-basins. HEC-HMS input was constructed using GIS. The results suggest that the change in different return periods is accompanied by ...

full text

بررسی تأثیر تغییرات اقلیمی بر تغییرات رواناب سطحی (مطالعۀ موردی: حوضۀ آبریز دریاچۀ ارومیه)

تغییرات اقلیمی مهم­ترین معضل کرۀ زمین در سدۀ حاضر است. بنابراین ارزیابی و پیش بینی این تغییرات در آینده به دلیل آثار سوء آن بر منابع آبی و همچنین تأثیرات زیست محیطی، اقتصادی و اجتماعی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. ازاین رو در پژوهش حاضر، تأثیر تغییرات اقلیمی بر تغییرات رواناب سطحی حوضۀ آبریز دریاچۀ ارومیه تحت سناریوهای­ a1b، a2 و b1 با کاربست مدل گردش عمومی hadcm3 و مدل مفهومی بارش- رواناب iha...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 16  issue 53

pages  69- 84

publication date 2018-12-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023